افعال بی قاعده فرانسه یکی از مهمترین مباحث دستور زبان برای زبانآموزان همه سطوح است؛ زیرا این افعال برخلاف الگوهای رایج صرف نمیشوند و هرکدام ساختار مخصوص به خود را دارند. آشنایی با این افعال نهتنها به فهم بهتر متون و مکالمه کمک میکند، بلکه سرعت پردازش زبان و تولید جمله را بهطور چشمگیری افزایش میدهد. زبان فرانسه در مکالمات روزمره، گفتوگوهای رسمی و حتی نوشتارهای اداری، به شدت وابسته به افعال بیقاعده است و نادیده گرفتن آنها باعث ایجاد شکاف جدی در مهارتهای گفتاری و نوشتاری میشود.در این مقاله، بهصورت کاملاً تخصصی و آموزشی، ساختار، کاربرد، مثالهای روزمره، و جدول صرف مهمترین افعال بیقاعده را بررسی میکنیم. هدف این است که پس از پایان مقاله، بتوانید معنی، ساختار، زمانها و کاربرد هر فعل را بهخوبی تشخیص دهید و در مکالمه واقعی از آنها استفاده کنید.
افعال بی قاعده چیست؟
افعال بی قاعده در زبان فرانسه گروهی از افعال هستند که در صرف آنها قوانین معمول سه گروه فعلی (-er، -ir، -re) رعایت نمیشود. این افعال قالبهای ثابت و حفظی دارند و لازم است شکلهای مختلف آنها در زمانهای پرکاربرد بهصورت کامل یاد گرفته شود. اهمیت یادگیری این افعال در این است که تقریباً ۷۰٪ مکالمات روزمره به کمک همین افعال ساخته میشود و نبود شناخت کافی، توانایی جملهسازی را کاهش میدهد.
مهم ترین افعال بی قاعده پرکاربرد در زبان فرانسه
افعال بی قاعده در زبان فرانسه ستون اصلی ساختار جمله هستند و بخش بزرگی از مکالمات روزمره، نوشتار رسمی و تعاملات آموزشی بر پایهٔ آنها شکل میگیرد. از آنجا که این افعال الگوی ثابت صرف ندارند، زبانآموز باید شکلهای اصلی آنها را در سه زمان پرکاربرد (حال، گذشته و آینده نزدیک) بشناسد.
در ادامه، ۲۰ فعل بیقاعدهٔ بسیار مهم معرفی شدهاند که یادگیری آنها مسیر جملهسازی و درک مطلب را برای زبانآموز در تمام سطوح سادهتر میکند. هر فعل همراه با صرف سه زمان، توضیح آموزشی مختصر و مثالهای کاربردی ارائه شده تا خواننده بتواند با آمادگی کامل وارد بخش معرفی و تحلیل افعال شود.
1- Être – بودن:
Présent – زمان حال:
برای بیان وضعیت، هویت یا شرایط دائمی و موقتی استفاده میشود.
| صرف | معنی فارسی |
|---|---|
| Je suis | من هستم |
| Tu es | تو هستی |
| Il/Elle est | او هست |
| Nous sommes | ما هستیم |
| Vous êtes | شما هستید |
| Ils/Elles sont | آنها هستند |
Passé composé – گذشته مرکب:
برای بیان وضعیت یا حالتی کاملشده در گذشته.
| صرف | معنی فارسی |
|---|---|
| J’ai été | من بودهام / من بودم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان اتفاقی که قرار است بهزودی رخ دهد.
| صرف | معنی فارسی |
|---|---|
| Je vais être | من قرار است باشم |
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| Je suis prêt pour commencer | من برای شروع آماده هستم |
| Elle est très motivée aujourd’hui | او امروز بسیار باانگیزه است |
| Nous avons été surpris par la nouvelle | ما از خبر شگفتزده شدیم |
| Ils vont être en réunion toute la journée | آنها تمام روز در جلسه خواهند بود |
| Tu es toujours honnête avec moi | تو همیشه با من صادق هستی |
2- Avoir – داشتن:
Présent – زمان حال:
برای مالکیت، ویژگی یا حالت فیزیکی استفاده میشود.
| صرف | معنی |
|---|---|
| J’ai | من دارم |
| Tu as | تو داری |
| Il/Elle a | او دارد |
| Nous avons | ما داریم |
| Vous avez | شما دارید |
| Ils/Elles ont | آن ها دارند |
Passé composé – گذشته مرکب:
برای بیان تجربه یا داشتن چیزی در گذشته.
| صرف | معنی |
|---|---|
| J’ai eu | من داشتهام / داشتم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان چیزی که فرد قرار است داشته باشد.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vais avoir | من قرار است داشته باشم |
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| J’ai une bonne idée | من یک فکر خوب دارم |
| Elle has un problème à résoudre | او یک مشکل برای حلکردن دارد |
| Nous avons eu une discussion importante | ما یک گفتوگوی مهم داشتیم |
| Ils vont avoir une autre chance | آنها یک شانس دیگر خواهند داشت |
| Tu as همیشه beaucoup d’énergie | تو همیشه انرژی زیادی داری |
3- Aller – رفتن:
Présent – زمان حال:
برای بیان حرکت، قصد، برنامه یا وضعیت حال استفاده میشود.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vais | من میروم |
| Tu vas | تو میروی |
| Il/Elle va | او میرود |
| Nous allons | ما میرویم |
| Vous allez | شما میروید |
| Ils/Elles vont | آنها میروند |
Passé composé – گذشته مرکب:
برای بیان رفتن به مکانی مشخص در گذشته.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je suis allé(e) | من رفتم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان کاری که بلافاصله انجام خواهد شد.
(فعل aller خودش ابزار آینده نزدیک است)
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| Je vais à la bibliothèque | من به کتابخانه میروم |
| Nous allons bien, merci | حال ما خوب است، ممنون |
| Ils sont allés au cinéma | آنها به سینما رفتند |
| Tu vas apprendre vite | تو سریع یاد خواهی گرفت |
| Elle va rentrer tard | او دیر به خانه برمیگردد |
4- Faire – انجام دادن:
Présent – زمان حال:
برای فعالیتها، کارها و اعمال روزمره.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je fais | من انجام میدهم |
| Tu fais | تو انجام میدهی |
| Il/Elle fait | او انجام میدهد |
| Nous faisons | ما انجام میدهیم |
| Vous faites | شما انجام میدهید |
| Ils/Elles font | آنها انجام میدهند |
Passé composé – گذشته مرکب:
برای بیان کاری که انجام شده است.
| صرف | معنی |
|---|---|
| J’ai fait | من انجام دادهام / انجام دادم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان قصد یا برنامهٔ انجام کاری.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vais faire | من قرار است انجام دهم |
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| Je fais mes devoirs | من تکالیفم را انجام میدهم |
| Elle fait du yoga chaque matin | او هر صبح یوگا میکند |
| Nous avons fait une pause | ما کمی استراحت کردیم |
| Ils vont faire un voyage | آنها قصد دارند سفر بروند |
| Tu fais toujours de ton mieux | تو همیشه بهترین تلاش خود را میکنی |
5- Venir – آمدن:
Présent – زمان حال:
برای بیان آمدن از جایی به جایی.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je viens | من میآیم |
| Tu viens | تو میآیی |
| Il/Elle vient | او میآید |
| Nous venons | ما میآییم |
| Vous venez | شما میآیید |
| Ils/Elles viennent | آنها میآیند |
Passé composé – گذشته مرکب:
فعل زیر برای بیان آمدن در گذشته مورد استفاده قرار میگیرد.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je suis venu(e) | من آمدم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان تصمیم قطعی برای آمدن.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vais venir | من قرار است بیایم |
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| Je viens avec toi | من با تو میآیم |
| Elle est venue très tôt | او خیلی زود آمد |
| Nous venons d’arriver | ما تازه رسیدهایم |
| Ils vont venir demain matin | آنها فردا صبح خواهند آمد |
| Tu viens همیشه quand on t’appelle | تو همیشه وقتی صدایت میکنند میآیی |
6- Pouvoir – توانستن:
Présent – زمان حال:
برای بیان توانایی یا اجازه.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je peux | من میتوانم |
| Tu peux | تو میتوانی |
| Il/Elle peut | او میتواند |
| Nous pouvons | ما میتوانیم |
| Vous pouvez | شما میتوانید |
| Ils/Elles peuvent | آنها میتوانند |
Passé composé – گذشته مرکب:
برای بیان توانستن یا نتوانستن در گذشته.
| صرف | معنی |
|---|---|
| J’ai pu | من توانستم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان امکان انجام کاری در آینده.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vais pouvoir | من قرار است بتوانم |
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| Je peux t’aider maintenant | من میتوانم الآن به تو کمک کنم |
| Elle peut venir si elle veut | او اگر بخواهد میتواند بیاید |
| Ils ont pu terminer à temps | آنها توانستند بهموقع تمام کنند |
| Nous allons pouvoir commencer | ما قرار است بتوانیم شروع کنیم |
| Tu peux toujours me demander | تو همیشه میتوانی از من بپرسی |
7- Vouloir – خواستن:
Présent – زمان حال:
فعل Vouloir از افعال بی قاعده فرانسه برای بیان خواسته، میل یا درخواست مؤدبانه مورد استفاده قرار میگیرد.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je veux | من میخواهم |
| Tu veux | تو میخواهی |
| Il/Elle veut | او میخواهد |
| Nous voulons | ما میخواهیم |
| Vous voulez | شما میخواهید |
| Ils/Elles veulent | آنها میخواهند |
Passé composé – گذشته مرکب:
برای بیان خواستهای که در گذشته رخ داده.
| صرف | معنی |
|---|---|
| J’ai voulu | من خواستم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان میل یا خواست آینده.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vais vouloir | من قرار است بخواهم |
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| Je veux apprendre plus | من میخواهم بیشتر یاد بگیرم |
| Elle veut une réponse claire | او یک پاسخ واضح میخواهد |
| Ils ont voulu partir tôt | آنها خواستند زودتر بروند |
| Tu vas vouloir essayer cette méthode | تو قرار است بخواهی این روش را امتحان کنی |
| Nous voulons de meilleurs résultats | ما نتایج بهتری میخواهیم |
8- Devoir – باید / مجبور بودن:
Présent – زمان حال:
برای بیان اجبار، وظیفه یا ضرورت استفاده میشود.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je dois | من باید |
| Tu dois | تو باید |
| Il/Elle doit | او باید |
| Nous devons | ما باید |
| Vous devez | شما باید |
| Ils/Elles doivent | آنها باید |
Passé composé – گذشته مرکب:
برای بیان اجبار انجامشده در گذشته.
| صرف | معنی |
|---|---|
| J’ai dû | من مجبور بودم / من مجبور شدم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان ضرورت در آینده.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vais devoir | من قرار است مجبور شوم |
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| Je dois étudier ce soir | من باید امشب درس بخوانم |
| Elle doit partir maintenant | او باید الان برود |
| Nous avons dû changer le plan | ما مجبور شدیم برنامه را تغییر دهیم |
| Ils vont devoir attendre longtemps | آنها مجبور خواهند بود مدت زیادی صبر کنند |
| Tu dois être plus attentif | تو باید توجه بیشتری داشته باشی |
9- Savoir – دانستن:
Présent – زمان حال:
برای بیان دانستن اطلاعات یا مهارتها استفاده میشود.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je sais | من میدانم |
| Tu sais | تو میدانی |
| Il/Elle sait | او میداند |
| Nous savons | ما میدانیم |
| Vous savez | شما میدانید |
| Ils/Elles savent | آنها میدانند |
Passé composé – گذشته مرکب:
برای بیان لحظهای که فرد چیزی را فهمیده است.
| صرف | معنی |
|---|---|
| J’ai su | من فهمیدم / متوجه شدم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان دانستن چیزی در آینده.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vais savoir | من قرار است بدانم |
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| Je sais la vérité | من حقیقت را میدانم |
| Elle sait très bien cuisiner | او خیلی خوب آشپزی میداند |
| Ils ont su qu’ils avaient tort | آنها فهمیدند که اشتباه کردهاند |
| Tu vas savoir la réponse demain | تو قرار است فردا جواب را بدانی |
| Nous savons quoi faire maintenant | ما الآن میدانیم چه کاری باید انجام دهیم |
10- Voir – دیدن:
Présent – زمان حال:
برای بیان دیدن، مشاهده کردن یا درک چیزی.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vois | من میبینم |
| Tu vois | تو میبینی |
| Il/Elle voit | او میبیند |
| Nous voyons | ما میبینیم |
| Vous voyez | شما میبینید |
| Ils/Elles voient | آنها میبینند |
Passé composé – گذشته مرکب:
برای بیان دیدن در گذشته.
| صرف | معنی |
|---|---|
| J’ai vu | من دیدم |
Futur proche – آینده نزدیک:
برای بیان چیزی که شخص قرار است ببیند.
| صرف | معنی |
|---|---|
| Je vais voir | من قرار است ببینم |
مثال:
| جمله فرانسوی | ترجمه فارسی |
|---|---|
| Je vois ton point de vue | من دیدگاه تو را میبینم / درک میکنم |
| Elle voit très bien sans lunettes | او بدون عینک خیلی خوب میبیند |
| Nous avons vu ce film hier soir | ما دیشب این فیلم را دیدیم |
| Ils vont voir les résultats demain | آنها فردا نتایج را خواهند دید |
| Tu vois toujours le bon côté des choses | تو همیشه سمت خوب مسائل را میبینی |
اشتباهات رایج در استفاده از افعال بی قاعده
- بسیاری از زبانآموزان اشتباهاً برای همهٔ افعال از avoir استفاده میکنند، در حالیکه گروهی از افعال حرکتی باید با être صرف شوند.
- بعضی افراد فقط «pas» را میگویند؛ درحالیکه در جملهٔ منفی باید هر دو بخش منفیکننده استفاده شود.
- بهجای استفاده از aller + فعل اصلی، گاهی خود فعل را صرف میکنند که اشتباه است.
- افعال مشابه مثل veux/veut یا peux/peut اشتباه تلفظ میشوند و باعث تغییر معنی جمله میشوند.
- افعالی مثل venir یا tenir در صرف، تغییرات ریشه دارند و نادیدهگرفتن آن باعث اشتباه در زمانهای مختلف میشود.
پرسش های متداول (FAQ)
1- بهترین روش یادگیری افعال بی قاعده فرانسه چیست؟
ترکیب یادگیری صرف + جملهسازی + تکرار با فاصله (Spaced Repetition) مؤثرترین روش است.
2- آیا باید همه افعال بی قاعده حفظ شوند؟
خیر؛ توصیه می شود ابتدا افعالی که بیشتر در مکالمات روزمره تکرار می شود مورد مطالعه و یادگیری قرار بگیرد.
3- آیا این افعال در زمانهای دیگر نیز بیقاعده هستند؟
بله، بسیاری از آنها در زمانهای متعدد الگوهای خاص دارند، اما ابتدا یادگیری سه زمان اصلی کافی است.
4- آیا اشتباه در صرف افعال بیقاعده رایج است؟
بله، حتی زبانآموزان متوسط نیز در passé composé و futur اشتباهاتی دارند؛ تمرین جملهای بهترین راه رفع آن است.
نتیجه گیری
درک و تسلط بر افعال بی قاعده فرانسه یکی از پایههای اصلی موفقیت در مکالمه و نوشتار زبان فرانسه است. این افعال نهتنها پرتکرار هستند، بلکه ساختار جمله را نیز شکل میدهند و بدون آنها امکان تعامل روان وجود ندارد. با مطالعه صرفها، مثالهای کاربردی و نکات آموزشی ارائهشده، زبانآموز قادر خواهد بود ساختار زمانی جملات را بهتر تحلیل کند و کاربرد افعال را در مکالمه واقعی تشخیص دهد. پیشنهاد میشود این افعال را در قالب جمله تمرین کنید و با تکرار تدریجی، آنها را در حافظه بلندمدت تثبیت نمایید. مسیر یادگیری این افعال اگر درست طی شود، قدرت جملهسازی شما چندین برابر خواهد شد. برای تقویت یادگیری و دسترسی به منابع آموزشی کاملتر، میتوانید از دورهها و آموزشهای تخصصی آکادمی زبان پیرهانی در این بخش استفاده کنید
فهرست مطالب 






